Vrijdag 21 en zaterdag 22 oktober was het dan eindelijk zover: onze allereerste oogst! De afgelopen jaren hebben we met een zeer enthousiast team vrijwilligers hard gewerkt om dit mogelijk te maken. In het voorjaar van 2020 sloegen wij bij de Koningshof de eerste palen in de grond, een paar weken later gevolgd door de Clos (Asch van Wijckade). Op beide percelen plantten we souvignier gris, met een klein rijtje pinot noir op de Clos als experiment. Hoewel de stokken nu dus nog geen drie jaar oud zijn, hebben we toch geoogst én de oogst verwerkt. Dat gebeurde vooral om ervaring op te doen, want eigenlijk zijn de stokken nog iets te jong om goede kwaliteit druiven te leveren. Bij professionele wijnbouw wordt er niet officieel geoogst voordat de stokken echt drie, meestal vier jaar oud zijn.
De oogst zelf is voorspoedig verlopen. Op 22 oktober oogstte een team van acht de druiven op de Clos. Nadat de netten waren verwijderd, kregen de aanwezigen plukinstructie van Marco en kon het feest beginnen. Dankzij het beperkte aantal trossen konden de plukkers de trossen goed controleren en eventuele aangetaste druiven verwijderen. Een dag later was op 23 oktober de Koningshof aan de beurt. Met een heel elftal was de klus binnen anderhalf uur geklaard. Om dit heugelijke moment te vieren, hebben we al proostend afgesloten met een glas champagne.
Verjus oogsten
Hierboven schreven we over ‘onze allereerste oogst’, maar is dat eigenlijk wel zo? Eind augustus was al een deel van de trossen geoogst, waarmee verjus werd gemaakt. Vooral de zogenaamde tweede bloei werd toen geplukt: trossen die later in het seizoen ontstaan maar die meestal niet goed rijp worden. Door deze tweede bloei weg te halen, worden de jonge wijnstokken ontlast. Jonge wijnstokken willen namelijk meer trossen produceren dan goed voor ze is.
Deze zuurdere druiven zijn echter wel uitstekend geschikt om verjus van te maken. Verjus is het sap van onrijp fruit dat al sinds de Romeinse tijd bekend is in de keuken. Niet alleen druiven werden daarvoor gebruikt, maar ook appels. Vooral in de middeleeuwen en zestiende eeuw was verjus populair; het sap gaf het gewenste zure element aan de maaltijd dat later door citroenen werd bereikt. Tegenwoordig is verjus weer helemaal hip en wordt het gebruikt door chef-koks om recepten op smaak te brengen of om salades te voorzien van een dressing. Verjus is milder dan azijn, aangezien het niet de omzetting door de azijnzuurbacterie doormaakt.
De verjus werd geperst bij Wijngaard Dassemus in Chaam, en op 22 oktober in de Clos gebotteld. Ook dat bottelen was een leuk moment om ervaring op te doen!
Leermoment
Zoals elke organisatie moeten ook wij nog leren en dat gaat met vallen en opstaan. Een leermoment was bijvoorbeeld het ophangen van de netten. Of eigenlijk: het niet tijdig ophangen van de netten. Hoewel wel gesignaleerd was dat het tijd was om de netten op te hangen, bleek door gebrek aan menskracht de tijd tussen oproep en daadwerkelijk ophangen te lang. Resultaat? Een derde van de oogst ging naar de vogels!
Maar gelukkig hadden de vogels niet alles opgegeten. De resterende druiven zijn dus 22 en 23 oktober geoogst. Tijdens de oogst is bovendien het suikergehalte gemeten, met een zogenaamde refractometer. Potentieel alcoholgehalte en het suikergehalte zijn af te lezen door een druppeltje sap in het apparaat te doen. Het alcoholgehalte is af te lezen in procenten, het suikergehalte in graden Oechsle, een eenheid vernoemd naar de onderzoeker Ferdinand Oechsle. Deze manier van suikergehalte uitdrukken wordt vooral gebruikt in Duitsland en Oostenrijk. In de Clos leek de waarde 80 Oechsle te zijn, later bij wijngaard Dassemus bleken de steekproeven eerder gemiddelden van 92 Oechsle aan te geven. Dit levert wijnen met zo’n 12% alcohol. Dit is hoger dan we hadden verwacht en dus een mooie meevaller. Dit zegt uiteraard niet direct iets over de smaak, maar geeft ons wel een kleine indicatie van het uiteindelijke potentieel van de wijn.
En nu?
En nu is het wachten geblazen. Op 23 oktober zijn de druiven door Peter en Micha ingeleverd bij biologische wijngaard Dassemus. De trossen zijn bij aankomst eerst ontsteeld en daarna geperst. De druiven zullen onder toeziend oog van de eigenaar Ron Langeveld langzaam vergisten, tot een droge witte wijn ontstaat.
Wij hopen in het voorjaar van 2023 te bottelen, maar hier houden we jullie uiteraard via de nieuwsbrief, de website en de vrijwilligersapp van op de hoogte. Wij willen nogmaals alle vrijwilligers die dit door hun inzet en passie mogelijk hebben gemaakt enorm bedanken voor hun harde werk!
