‘Wat voor druiven hebben jullie staan?’ Dit is een van de meeste gehoorde vragen van bezoekers aan onze wijngaarden. Gelukkig is daar snel een antwoord op te geven: we hebben hoofdzakelijk witte druivenrassen staan, met alleen op de Clos wat rode druiven. In de Clos staat namelijk souvignier gris en een proefrijtje pinot noir. Op de Koningshof souvignier gris en in de Druivengaard souvignier gris, sauvignac en sauvignon nepis. Hier en daar staat ook nog een enkele stok johanniter, per ongeluk tussen de bestelling van souvignier gris beland en vervolgens geplant.
Met uitzondering van de pinot noir zijn dit allemaal schimmelresistente rassen, speciaal ontwikkeld voor klimaten als het onze. Om beruchte schimmelziektes als meeldauw tegen te gaan, is men al eind 19e eeuw op zoek gegaan naar druivenrassen die hiertegen beter bestand zijn. Na meer dan 150 jaar kruisen, kruisen en nog een kruisen van Europese en Amerikaanse druivenrassen is er begin 21se eeuw een keur aan schimmelresistente druivenrassen om uit te kiezen. Misschien hoor je ook wel eens de Duitse benaming piwi’s. Dit is een afkorting voor pilzwiederstandsfähig, oftwel schimmelresistent. Het grote voordeel van dergelijke druivenrassen: chemische bestrijding is niet nodig, zeker niet als er genoeg ventilatie is. En dat is er op de Druivengaard en de Koningshof zeker! Nergens op de Stadswijngaard passen we dan ook chemische schimmelbestrijding toe, zelfs niet als de oogst zou dreigen te mislukken. Een tweede voordeel is dat deze druivenrassen iets eerder rijpen dan klassieke druivenrassen zouden doen in ons klimaat. En ook dat is gunstig!
En die pinot noir dan? Dit klassieke ras, bekend uit vooral de Bourgogne, beschermt onze wijngaardenier Peter tegen meeldauw door te spuiten met andere schimmels, die de meeldauw opeten. Op Stadswijngaard Utrecht doen we mee met een test, om deze schimmels, de trichoderma harzianum, als bestrijdingsmethode uit te testen. Stadswijngaard Utrecht werkt hierin samen met andere biologische wijngaarden, waaronder El Placer in Lelystad. Samen zijn de wijngaardeniers op zoek naar de beste dosering en frequentie van bespuitingen van deze trichoderma.
De verschillende druivenrassen
Souvignier gris is een kruising tussen cabernet sauvignon en bronner, ontwikkeld bij het Freiburg Weinbau Institut in Duitsland. Het is een druif die wat lijkt op pinot gris, zowel in smaak als uiterlijk. Na de verkleuring worden de druiven van bruinig roze tot mooi paarsroze. Van een souvignier gris kan in theorie een lichtgekleurde wijn gemaakt worden, maar meestal is hij wit. Het is een van de meest veelbelovende nieuwe druivenrassen van Nederland.
Sauvignac is een kruising van een resistent ras en een andere kruising, die tussen sauvignon blanc en riesling. Hij werd gekweekt in Zwitserland door Valentin Blattner. Sauvignac is relatief nieuw, er zijn nog weinig stokken van in Nederland aangeplant. De wijnen zullen wat op Riesling en Sauvignon Blanc lijken, is de verwachting.
Sauvignon nepis is een kruising van het klassieke ras sauvignon blanc en een oudere kruising, bianca. Ook dit is een heel nieuw ras, waarvan we wijnen kunnen verwachten die wel wat op Sauvignon Blanc lijken.
Pinot Noir behoeft waarschijnlijk weinig introductie. Het is een klassiek ras met een hele lange geschiedenis, en staat bovendien aan de wieg van heel veel andere druivenrassen in Europa. Vooral in Bourgogne maakt hij geweldige wijnen, en als Spätburgunder inmiddels ook in Duitsland. In Nederland worden vooral in Limburg al heel mooie resultaten met pinot noir geboekt. Een druif die voor Nederland nog wel eens belangrijk zou kunnen worden!